Czas na dożynkowe wieńce. Gospodynie z regionu włoszczowskiego biorą się do roboty

Żniwa były na są wsi uwieńczeniem wszystkich najważniejszych prac gospodarskich i wielkiego, całorocznego rolniczego trudu. Podziękowanie za plony odbędzie się w parafiach. W Motycznie gospodynie zabiorą się za robienie wieńca w przyszłym tygodniu. - Zajmie nam ta praca około 3-4 tygodni - mówi Beata Klim, sołtys Motyczna. Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Włoszczowie każdego roku organizuje uroczystości dożynkowe.

Tradycyjny dożynkowy wieniec powstaje na szkielecie konstrukcyjnym (niegdyś z wikliny lub z giętkich gałązek). Na początek gospodynie rozrysowują sobie schemat i wybierają formę - taką, którą można wykonać… Co istotne, do tradycyjnego wieńca nie powinno się używać drutów ani metalowych stelaży, choć - jak można prześledzić różne pomysły - spawane formy są dziś bardzo popularne. Jeśli jednak sięgnąć do tradycji - wszystkie elementy wieńca łączono ze sobą za pomocą lnianych sznurów i nici. - Zachowamy tradycję, ale konstrukcja będzie metalowa - zaznacza Beata Klim.

Ramiona wieńca i inne części konstrukcyjne oplata się kłosami zbóż. Wieniec powinien zawierać każde zboże, które rośnie na polskiej ziemi. Zboże, które wykorzystane zostanie do wykonania wieńca zbiera się, gdy jest jeszcze niedojrzałe, na pół zielone, w czerwcu. Jest wtedy najbardziej okazałe, ma ładny kolor i dużo ziarna. Ścina się je ręcznie, wiesza i suszy przez kilka tygodni w ciemnym miejscu. - Ponieważ wieniec będzie robiło kilka gospodyń to zebrane zboża są w ich domach - wyjaśnia Beata Klim.

Wyplatanie wieńca jest bardzo czasochłonne, wymaga precyzji i dużej pomysłowości. - Przed pleceniem zboża wiążemy w małe wiązeczki i dopiero wtedy umieszcza na stelażu. Poszczególne elementy wieńca zazwyczaj robi się z wysuszonych ziaren zbóż poprzyklejanych lub nawleczonych na nici oraz przyozdabia wedle uznania kwiatami, ziołami, owocami, warzywami, wstążkami, itp. Niektórym z tych elementów przypisuje się dodatkową symbolikę. I tak kwiaty symbolizują radość, a wstążki powiewające na wietrze swobodę - tłumaczy Beata Klim.

W przypadku kwiatów, do ozdabiania wieńca wykorzystuje się wysuszone suchetki, zatrwian, miechunkę, wrotycz, lawendę. Pięknie prezentuje się też len, dzika róża i różne trawy. Żywymi kwiatami wieniec ozdabia się dopiero w dniu dożynek. Ważnym elementem jest zwieńczenie całej formy, najczęściej poprzez umieszczenie na jej szczycie symboli religijnych takich jak: krzyż, hostia, monstrancja. - U nas będzie krzyż - mówi sołtyska Motyczna.

Wieńce mają różne kształty: korony, kielichy czy serca. Dziś bardzo popularne są wieńce zawierające symbole chrześcijańskie bądź państwowe, zgodnie z przesłaniem Święta Plonów, które łączy w sobie tradycje kościelne oraz patriotyczne. W ubiegłym roku Motyczanki zrobiły wielką figurę, żeby uczcić świętego Jana Pawła II. Dwa lata temu Pannę Pszeniczną. Można powiedzieć specjalistki od figur.

Na dożynki w parafii szykują się też gospodynie w Czarncy. Gromadzą zboża i materiały. - Nie będzie to jakiś okazały wieniec, ale tradycji dochowamy - mówi Małgorzata Kotulska, szefowa Koła Gospodyń Wiejskich w Czarncy.

W Bebelnie w tym roku gospodynie nie będą robiły wieńca. - Natomiast odnowimy na parafialne dożynki feretron - wyjaśnia Małgorzata Giec, przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich w Bebelnie. Do parafialnych dożynek w Kurzelowie panie z Jeżowic dołączą kosze ze zbożami i owocami. - U nas jedna wieś przygotowuje wieniec główny. W tym roku będzie to Danków Duży, a pozostałe wioski dorzucają inne plony - opowiada Halina Gieroń, przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich w Jeżowicach.