Zgodnie z radziecko-niemieckim porozumieniem zawartym w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow, Armia Czerwona przekroczyła granice Polski. Związek Radziecki złamał pakt o nieagresji z Polską, który miał obowiązywać do końca 1945 roku. Rosjanie zaatakowali o 6.00 rano. Wprowadzili do Polski ponad 4 tysiące czołgów, 1800 samolotów i prawie 2 miliony żołnierzy, którym Polacy mogli przeciwstawić jedynie ponad 300 tysięcy żołnierzy. Polska została zaskoczona agresją. Żołnierze polscy nie mogli walczyć na dwa fronty. Mieli rozkazy by nie podejmować walki z Rosjanami.
Dla Polaków data 17 września okazała się tragiczna. W konsekwencji ataku Rosjan do niewoli trafiło ponad pół miliona polskich żołnierzy. Oficerowie zostali skrytobójczo zamordowani.
Wielkie deportacje
Na terenach okupowanych i anektowanych przez ZSRR obywatele Rzeczypospolitej, zarówno Polacy, jak i obywatele polscy innych narodowości poddani została przez stalinowski aparat przemocy ZSRR brutalnym represjom. Nastąpiły także masowe deportacje ludności na Syberię i do Kazachstanu, które według różnych źródeł, objęły od kilkuset tysięcy do miliona obywateli polskich.
Podczas pierwszej wielkiej deportacji 10 II 1940 wywożono przede wszystkim osadników wojskowych, średnich i niższych urzędników państwowych, służbę leśną oraz pracowników PKP. Zabierano całe rodziny bez wyjątku. Deportowano ok. 140 000 osób. W czasie drugiej deportacji (13-14 kwietnia 1940) wysiedleniu podlegały rodziny urzędników państwowych, wojskowych, policjantów, służby więziennej, nauczycieli, działaczy społecznych, kupców, przemysłowców i bankierów, oraz rodziny osób aresztowanych dotychczas przez NKWD i zatrzymanych przy nielegalnej próbie przekroczenia granicy niemiecko-radzieckiej. Podczas trzeciej deportacji (maj-lipiec 1940) objęła głównie uchodźców z centralnej i zachodniej Polski przybyłych w czasie działań wojennych na tereny, które znalazły się potem pod okupacją radziecką.
Dzień Sybiraka
17 września jest też datą obraną przez ofiary pracy przymusowej w ZSSR, jako Dzień Sybiraka.
- Dla nas ta data jest tragiczna. Oznacza cierpienia Polaków zsyłanych w straszne warunki w obce nieprzyjazne miejsca. Wielu nie przeżyło. Najtrudniej miały matki, którym zabrano mężów i które nie były w stanie wyżywić dzieci i pozbawione rodziców sieroty - mówi Danuta Szymnik, sekretarz kieleckiegio oddziału Związku Sybiraków. Sama została wywieziona do Kazachstanu z rodziną gdy miała 8 lat. Trafili do kołchozu, w którym byli sami Kazachowie. Nikt nie mówi nawet p rosyjsku. Przeżyła cudem, ze zsyłki wróciła gdy miała 14 lat.
- Gdy opowiadam o tych strasznych czasach wnukom , nie są w stanie uwierzyć - mówi Danuta Szymnik.
Sybiracy spotykają się przypomnieć losy zesłańców. Wczoraj wspólnie z przedstawicielami Stowarzyszenia Rodziny Katyńskiej złożyli i przedstawicielami władz złożyli kwiaty na symbolicznym grobie - Pomniku Ofiar Sybiru na Cmentarzu Starym w Kielcach i Pomniku Katyńskim na Cmentarzu Partyzanckim. 17 września to także tragiczna data dla rodzin polskich oficerów, policjantów, strażników granicznych, którzy w wyniku radzieckiej agresji na Polskę stracili swoich bliskich bestialsko i podstępnie zamordowanych na Wschodzie.
Pamiętajmy
Niestety, dziś wiedza o tym czym jest data 17 września nie jest powszechna. O tym, ze to data rosyjskiej agresji na Polskę w 1939 roku wie zaledwie co drugi Polak.
- Pamiętajmy i przekazujmy wiedzę o tym jak było. Po to by młodzi Polacy, którzy żyją dziś w wolnym kraju byli świadomi, że niepodległość nie jest dana raz na zawsze. Apeluje do młodych by poznawali historię, żyli nią i pamiętali o losach Polaków - mówi Jerzy Zawadzki, członek Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Po południu w kieleckim kościele garnizonowym zostanie odprawiona Msza Święta w intencji tych, którzy zmarli lub zostali zamordowani na "nieludzkiej ziemi".
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?