Ofiary z terenu Buska-Zdroju i okolic w latach 1939-1945. Ukazała się interesująca książka

W ramach projektu Instytutu Pamięci Narodowej „Terror okupacyjny na ziemiach polskich w latach 1939–1945” powstała baza zawierająca nazwiska ponad 12 tysięcy osób zamieszkujących stale lub czasowo tereny Kreishauptmannschaft Busko, które w latach 1939–1945 poniosły śmierć w wyniku polityki terroru okupanta. Zarówno niemieckiego, jak i sowieckiego. Należy zaznaczyć, że jest to pierwsza tak rozległa lista ofiar z podanego terytorium.

- Minęło 78 lat od zakończenia wojny, a nadal nie doczekaliśmy się ustalenia orientacyjnej liczby na konkretnym terytorium, a wykazy imienne również były rzadkością - powiedziała historyczka, która dodała, że tematyka jest zaniedbana i tylko nieliczni badacze się nią zajmowali.

Publikacja doktor Karoliny Trzeskowskiej-Kubasik pozwala na orientacyjne ustalenie liczby ofiar z podziałem na poszczególne grupy społeczne.

W przypadku Kreis Busko najliczniejsze straty osobowe ponieśli rolnicy, ponieważ według ostatniego przedwojennego spisu ludności z 1931 roku mieszkańcy wsi stanowili 79% ogółu ludności. Udało się ustalić straty osobowe wśród innych grup społecznych np. inteligencji. Ustaliłam nazwiska co najmniej 320 przedstawicieli ostatniej z wymienionych grup, którzy zostali zamordowani w okresie okupacji niemieckiej, w tym 114 nauczycieli

- powiedziała doktor Karolina Trzeskowska-Kubasik.

Historyczka z IPN podkreśliła, że wszystkie ustalenia dotyczą wyłącznie osób, których imienia i nazwiska udało się ustalić. - Skala popełnianych zbrodni była zapewne wyższa - dodała. Wśród zamordowanych przez Niemców znajdziemy osoby, które pełniły ważne funkcje społeczne i polityczne w regionie oraz osoby zaangażowane w działalność konspiracyjną.

Publikacja pozwala nie tylko na określenie strat osobowych, ale także przybliżenie głównych miejsc kaźni na terenie Kreishauptmannschaft Busko. Wśród nich był Las Wełecki czy więzienie w Pińczowie. - Oprócz nich można wymienić również las koło Lisowa, cmentarze parafialny i żydowski w Busku-Zdroju, nekropolię w Chmielniku, Las Widuchowski oraz Las Kotecki - wyjaśniła badaczka.

Doktor Karolina Trzeskowska-Kubasik zapowiedziała, że to nie jest ostatnia publikacja poświęcona obecnemu powiatowi buskiemu w okresie niemieckiej okupacji. - Trzeci etap (po publikacji książki poświęconej zbrodniom w Lesie Wełeckim oraz stratom osobowym na terenie Kreishauptmannschaft Busko - redakcja) będzie stanowiła książka podsumowująca dotychczasowe badania. Ukaże się publikacja "Terror niemiecki na terytorium Kreisu Busko". Liczy ona około 700 stron - wyjaśniła. Znajdziemy w niej informacje na temat struktury administracyjnej okupanta niemieckiego czy poszczególnych aspektów terroru i miejsc straceń.

O tym, że publikacje doktor Karoliny Trzeskowskiej-Kubasik wymagały wieloletnich badań nad zagadnieniami represji niemieckich w rejonie Buska-Zdroju podkreślił doktor Rafał Leśkiewicz, rzecznik prasowy Instytutu Pamięci Narodowej. - Praca, o której dziś będziemy rozmawiali jest publikacją fundamentalną. Jej podstawę stanowi lista niezwykle rzetelnie przygotowaną, dająca pewną perspektywę oceny skali niemieckich represji. Nowatorskim rozwiązaniem było nawiązanie bliskiej współpracy z lokalnymi mediami, które pomogły doktor Trzeskowskiej-Kubasik w gromadzeniu informacji. Jest to pierwsze w skali regionalnej tak dokładnie opracowanie listy ofiar - powiedział doktor Rafał Leśkiewicz. Publikacja doktor Karoliny Trzeskowskiej-Kubasik powstała w ramach współpracy z licznymi instytucjami polskimi i zagranicznymi.