Nieetyczne praktyki branży funeralnej. „Klient w żałobie to łakomy kąsek”. PIBP idzie na wojnę

Nie jest dobrze. Choć od afery tzw. łowców skór polegającej na nielegalnej współpracy medyków z firmami pogrzebowymi, minęły już dwie dekady, to nieetyczne praktyki, dotyczące działań firm pogrzebowych, wciąż są na porządku dziennym. Polska Izba Pogrzebowa (PIBP) właśnie wydała im wojnę.

W szpitalach nie wolno prowadzić akwizycji usług pogrzebowych, ale nikt nikomu nie zabroni najmu pomieszczeń służących np. przechowywaniu ciał. To tylko jedna z furtek, przez które część firm stara się dotrzeć obecnie do potencjalnych klientów. Ale pomysłów na złapanie zlecenia jest tyle, ile podmiotów na rynku. A branża od czasu pandemii koronawirusa rośnie w siłę. Jak

Akwizycja usług pogrzebowych, poprzez rozmieszczanie reklam czy zwłaszcza bezpośrednie nakłanianie rodzin osób zmarłych do wybrania jako wykonawcy usługi funeralnej określonej firmy (w imieniu której występuje akwizytor) w placówkach ochrony zdrowia i opiekuńczych to działania wymagające natychmiastowego uporządkowania, aby przestały one budzić jakiekolwiek wątpliwości prawne i etyczne – uważa Polska Izba Branży Pogrzebowej.

Problem wymaga błyskawicznego rozwiązania – w ten sposób Polska Izba Branży Pogrzebowej zareagowała na doniesienia medialne dotyczące przypadku ewidentnej patologii, z jaką zetknęli się najbliżsi zmarłych w jednej z placówek ochrony zdrowia w Polsce. Chodziło m.in. o natrętną akwizycję usług funeralnych wobec osoby, która była tam podopieczną i zmarła na terenie tej placówki.

- Misją naszej Izby jest eliminacja wszelkich nieprawidłowości w funkcjonowaniu przedsiębiorstw sektora funeralnego. Jedną z nich jest problem nakłaniania rodzin podopiecznych placówek ochrony zdrowia czy opiekuńczych do wyboru usług określonych przedsiębiorstw pogrzebowych – jeszcze na terenie takich placówek, a także rozmieszczania tam reklam – przypomina Robert Czyżak, prezes Polskiej Izby Branży Pogrzebowej.

Jak zauważa, działania takich firm przynoszą szkodę tysiącom uczciwie działających firm w całej Polsce, które w ten sposób narażone zostają bezpodstawnie na słowa krytyki i porównywania do podmiotów o „wątpliwej reputacji”, a więc zajmujących się usługami funeralnymi w sprzeczności z zachowaniem empatii oraz etyki zawodowej.

Ekspert podkreśla też, co jego zdaniem wymaga dziś natychmiastowego uporządkowania.
- Oprócz pewnych, jednoznacznie negatywnych, zachowań wśród wybranych podmiotów prowadzących działalność funeralną, wyeliminować trzeba także i inne patologie, które, co stwierdzam z bólem, bliskie są stania się codziennością w przestrzeni publicznej – stwierdza Czyżak i wyjaśnia: - Możemy wciąż z łatwością znaleźć szpitale, na terenie których widnieją szyldy reklamujące działalność firm pogrzebowych. Dość prosto można wyobrazić sobie, co czują pacjenci takich ośrodków, którzy obserwują z okien to, co dzieje się np. w budynku prosektorium – uważa prezes Poskiej Izby Branży Pogrzebowej. Wskazuje tu, że cały czas liczne artykuły i programy telewizyjne pokazują patologiczne zachowanie właścicieli firm pogrzebowych, brak konsekwencji ze strony dyrekcji szpitali, a jednocześnie konstatacje, że przecież nic takiego się nie działo w połączeniu z brakiem dostrzegania tutaj żadnych nieprawidłowości.

Jak zauważa Czyżak, problem polega na tym, że pomimo stale wysyłanych, a do tego licznych, sygnałów ze strony Polskiej Izby Branży Pogrzebowej, problem cały czas wymaga rozwiązania. Swoistym antidotum na tego typu działania miała być nowelizacja Prawa Pogrzebowego, w pracach, nad którą udział brali przedstawiciele należącej do Federacji Przedsiębiorców Polskich Polskiej Izby Branży Pogrzebowej – zaznacza. Według niego bowiem dzisiaj do czynienia mamy niestety tylko i wyłącznie z szeregiem sensacyjnych doniesień medialnych na temat pojawiających się patologicznych zachowań firm pogrzebowych, a można byłoby ich przecież uniknąć m.in. dzięki propozycjom, jakie Polska Izba Branży Pogrzebowej złożyła do projektu nowego Prawa Pogrzebowego. - Akt ten jednak pozostaje wciąż w swoistej „zamrażarce”, na czym cierpi zarówno cały sektor funeralny, jak i jego reputacja – podsumowuje prezes Polskiej Izby Branży Pogrzebowej.

Według Jerzego Jarosza, wiceprezes PIBP dobrym początkiem będzie wprowadzenie już przygotowanej ustawy pogrzebowej, którą Polska Izba Branży Pogrzebowej wraz z Polską Federacją Pracodawców i Przedsiębiorców, w której to ustawie jest zapisane wprost:

• co to jest zakład pogrzebowy
• jakie szkolenia powinien przechodzić pracownik zakładu pogrzebowego
• etyka zawodowa
• kary jakie poniesie firma pogrzebowa, jeśli tym prawom się sprzeniewierzy łącznie z zawieszeniem działalności
• w szpitalach bezwzględny zakaz działalności i jakichkolwiek czynności wykonywanych przez zakłady pogrzebowe (zakaz praktyczny a nie teoretyczny).

Jak utrzymuje Jarosz są już sprawdzone metody działania takich placówek mówimy o pomieszczeniach pro morte. Polega to na tym, że szpital nie generuje dużych kosztów, ponieważ firma pogrzebowa, przyjeżdżając do szpitala z odpowiednimi dokumentami, sama odbiera osobę zmarłą. –To już działa na zachodzie Europy i w ten sposób unikniemy, brzydko mówiąc, pseudo pośredników, którzy biegają po szpitalach i męczą rodziny, a nawet straszą. Pomoże nam w tym elektroniczny przepływ dokumentów pomiędzy szpitalem a USC, co jest też zapisane w ustawie – komentuje Jarosz.
W ten sposób większość szpitali uniknie utrzymywania pełnowymiarowych prosektoriów (co generowało duże koszty), a sekcje zwłok można zlecić na zewnątrz placówkom prywatnym – podsumowuje ekspert.