Do kogo należą Kielce? Spektaklem pokaże to Teatr imienia Stefana Żeromskiego

Inspiracją do podjęcia takiego tematu było to, co przydarzyło się kieleckiemu teatrowi w trakcie remontu. Jednym z problemów, z jakimi trzeba było sobie poradzić, były - jak to nazywa dyrektor teatru Michał Kotański - przepychanki i szantaż ze strony sąsiadów, którzy żądali pieniędzy za nieutrudnianie prac. To właśnie sprawiło, że teatr postanowił w jedyny właściwy sobie sposób, czyli sztuką, odpowiedzieć na kilka pytań np. jak to się stało, że do paru rodzin w Kielcach należy znaczna część miasta.

- Okazuje się, że są to historie nie zawsze etycznie jasne i proste - mówi dyrektor. - My chcemy opowiedzieć, co takiego się stało, że Kielce są w rękach kilku rodzin. Możemy spróbować opowiedzieć Kielce na nowo, by dać impuls do namysłu w jakim miejscu jesteśmy? Czy musiało dojść do sytuacji, że instytucja publiczna, która chce zrobić coś dobrego dla miasta jest szantażowana przez grupę kilku osób, dlaczego one mają poczucie, że mogą robić coś takiego?

Reżyserem sztuki ma być Jakub Skrzywanek, wybitny reżyser, dyrektor teatru w Szczecinie (rekomendowany na stanowisko dyrektora Teatru Starego w Krakowie). W ubiegłym roku w ramach Festiwalu Teatralnego można było obejrzeć wstrząsającego „Spartakusa” w jego reżyserii. - Kuba to odpowiedni człowiek do realizacji spektaklu rekonstruującego jakąś część rzeczywistości – dodaje dyrektor.

Zbieranie materiałów zaczęło się do trwającej miesiąc kwerendy zarówno w archiwach jak i poprzez rozmowy z różnymi ludźmi. Prowadzili je dramaturg Paweł Sablik i dziennikarz Piotr Szostak, laureat Nagrody Radia Zet za materiał „Willa plus”.
- Ta nowo opowiedziana historia Kielc zabierze nas do czasów II wojny światowej – wyjaśnia Paweł Sablik. - Będziemy rozmawiać o mieniu żydowskim, czy ono wróciło do właścicieli po wojnie, jakie były jego dalsze losy. Będziemy opowiadać o czasach PRL-u, jak wtedy wyglądały kwestie mieszkaniowe a także jak wyglądało to po 1989 roku. Budynki będą tylko punktem wyjścia do opowieści o ludziach i ich losach. Niektóre sprawy były omawiane na łamach kieleckiej prasy 30 lat temu, można więc szukać odpowiedzi na pytanie jaki jest ich ciąg dalszy, jak to wygląda dzisiaj także z punktu widzenia współczesnych deweloperów.

Piotr Szostak cytuje artykuł z 1938 roku z „Gazety Kieleckiej”, którego autor oprowadzał czytelnika po śródmieściu Kielc zwracając uwagę na to, czego się najczęściej nie widzi: na strukturę własnościową miasta. - Chcemy iść tym tropem zwracając uwagę na kwestie, o które często nie wypada pytać np. własność nieruchomości. Z pytaniem do kogo tak naprawdę należą Kielce chcemy wyjść na ulicę Sienkiewicza i przejść się z widzami po śródmieściu, zrobić taki alternatywny przewodnik po mieście. Nieruchomości, które będziemy mijać mają swoje historie, kryją skomplikowane relacje ludzkie, odsyłają do przeszłości, która często jest trudna do przyjęcia, niewygodna.

W czasie spaceru chcemy obejrzeć zabytkowe nieruchomości, także takie, które deweloper celowo nabył i pozostawił samym sobie by niszczały i by później można było na tym miejscu wybudować nowoczesne apartamentowce. Przespacerujemy się obok kamienic, w których były przypadki nielegalnych eksmisji, w których lokatorom odcinano prąd, wodę. Być może będziemy mijać i te reprywatyzowane.

Do spojrzenia na miasto z perspektywy własnościowej i mieszkaniowej teatr zaprasza wszystkich kielczan. Uruchomił specjalny adres internetowy: [email protected], na który anonimowo można przysłać historie dotyczące nieruchomości, nielegalnych eksmisji, inwestycji deweloperskich, przejęciach i rozbiórkach kamienic.

Te historie mogą zostać wykorzystane w spektaklu, którego premiera ma się odbyć w marcu 2025 roku. Czy padną w nim nazwiska konkretnych osób? - To zależy od materiału, który uda się jeszcze zgromadzić a więc od współpracy z ludźmi. Ten który już mamy konsultujemy z prawnikami, bo działamy zgodnie z prawem – mówią twórcy. - Zapraszamy osoby, które borykają się z takimi problemami a ich głos może być niesłyszany do podzielenia się nimi z nami i współtworzenia opowiadania Kielc na nowo. Chcemy też wręczyć nagrodę Kryształowe Kły dla najbardziej kontrowersyjnej inwestycji w Kielcach. Każdy może wysyłać swoje propozycje na tego samego maila.

Zobacz także: