Rezerwat Białe Ługi ma kłopoty. Przyrodnicy i leśnicy chcą uratować torfowisko w gminie Daleszyce. Zobaczcie zdjęcia

-W suche lata można przejść przez torfowisko suchą nogą – mówi leśnik Paweł Kosin z Nadleśnictwa w Daleszycach. - Wcześniej było to nie do pomyślenia. Niestety obniżający się od lat poziom wód gruntowych powoduje, że na dużej części torfowiska zarastają krzewami i drzewami, a to dodatkowo pogłębia proces wysychania.

Nie tylko u nas torfowiska są jednymi z najszybciej zanikających ekosystemów. Główną tego przyczyną jest zmniejszenie się ilości wody. Wynika to z wielu czynników między innymi nieprawidłowo prowadzonych działań melioracyjnych w poprzednich latach, ale też coraz bardziej zauważalnych zmian klimatycznych: mamy mniej opadów i coraz dłuższe okresy suszy.

By temu przeciwdziałać Regionalna Dyrekcja Ochrony Przyrody w Kielcach szuka sposobów na zatrzymanie wody na Białych Ługach. W końcówce ubiegłego roku na najcenniejszych fragmentach torfowiska zbudowano cztery drewniane zastawki - mają one zatrzymywać wodę Czarnej Staszowskiej. Wcześniej od strony Słopca, na ponad 400 metrowym odcinku wzniesiono opaskę, która także zatrzymuje wodę.

- To działa, bo przed opaską widać lustro wody a za nią jest tylko podmokły teren – dodaje leśnik. Pierwsze efekty funkcjonowania zastawek zobaczymy teraz, po zimowych roztopach. Siedlisko torfowe powinno być bardziej nawodnione, a co za tym idzie powinien poprawić się stan chronionego obszaru i gatunków na nim występujących.

W poprzednich latach w porozumieniu z Generalną Dyrekcją Ochrony Środowiska zdecydowano się także na tzw. obrączkowanie drzew, którego celem jest doprowadzeni do obumarcia tych, rosnących na torfowisku.

- Nie ma innego sposobu ich usunięcia – mówi Agnieszka Oleszczak naczelniczka wydziału ochrony przyrody i obszarów Natura 2000 z Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Kielcach i wyjaśnia, że zabieg polega na usunięciu kory wokół pnia i oczekiwaniu aż drzewo uschnie. - Proces ten przebiega wolno, drewno rozkłada się, pozostaje w środowisku, co też jest dla niego korzystne.

Do tej pory zaobrączkowano ok. 68 tysięcy drzew, które wyrosły na torfowisku. W tym roku zabieg ma zostać przeprowadzony na powierzchni około 40 hektarów (cały kompleks ma ponad 400 hektarów) i dotyczy około 30 tysięcy drzew. To kępa drzew mniej więcej na wysokości zakrętu drogi do Cisowa.

- W marcu rozpocznie się monitoring - zapowiada naczelniczka. - Chcemy ocenić skuteczność dotychczasowych działań. Cały czas badamy poziom wód gruntowych. Jego ustabilizowanie powinno pomóc w poprawie stosunków wodnych i ochrony tych cennych siedlisk. Zależnie od wyników będziemy decydować co dalej. Koszenie jest konieczne, być może trzeba będzie wznieść kolejne zastawki – mówi Agnieszka Oleszczak.

Nadrzędnym celem jest doprowadzenie do tego by w miejscu gdzie dzisiaj rosną drzewa, a które niedawno było torfowiskiem odrodziło się bagno zwyczajne, wełnianka, rosiczka okrągłolistna czy żurawina błotna.