Co nowego w przepisach dla mam?

W ciągu ostatnich kilku miesięcy było sporo przymiarek co do zmian przepisów dotyczących młodych matek. Jednak wciąż są one pod pełną ochroną prawa, a po nowym roku mogą spodziewać się dłuższego urlopu macierzyńskiego.

Także młodym tatom po Nowym Roku będzie się należeć urlop, który będą mogli spędzić z maluchem w domu. Zmiany wprowadzone w przepisach nie ograniczają praw młodych rodziców, a wprost przeciwnie – idą im na rękę.

SPECJALNA OCHRONA

Kobieta, która dowie się o tym, że jest w ciąży powinna o tym jak najszybciej powiadomić pracodawcę. Ciężarna pracow-nica zatrudniona na czas nieokreślony chroniona jest przed zwolnieniem z pracy. Także panie zatrudnione na czas określony lub na okres próbny nabywają dodatkowych praw, bo jeżeli rozwiązanie umowy o pracę miałoby nastąpić po upływie trzeciego miesiąca ciąży, okres zatrudnienia przedłuża się do czasu porodu. Umowę z kobietą w ciąży można rozwiązać tylko w sytuacji likwidacji lub upadłości pracodawcy albo z przyczyn dyscyplinarnych.

Zgodnie z kodeksem pracodawca nie ma prawa zaproponować przyszłej mamie mniejszego wynagrodzenia za wykonywanie lżejszej pracy, bo wtedy przysługują jej dodatki wyrównawcze. Nie wolno jej pracować w systemie 12-godzinnym i na nocnych dyżurach. Pracodawca ma obowiązek zapewnić ko-biecie w ciąży odpowiednie warunki pracy. Oznacza to, że nie może ona dźwigać ciężkich rzeczy czy siedzieć dłużej niż 4 go-dziny na dobę przy komputerze. Jeśli pracodawca nie jest w stanie zorganizować jej takich warunków, powinien zwolnić ją z obowiązku świadczenia pracy przy zachowaniu wynagrodzenia

W połowie roku rząd zaproponował ograniczenie tych przywilejów w stosunku do matek pracujących w urzędach, w których a być znacznie okrojona kadra. Do tej pory nie weszła jednak w życie żadna nowelizacja ustawy ani rozporządzenie zmieniające ochronę przyszłych mam.

DŁUŻSZY MACIERZYŃSKI

Od nowego roku mamy będą mogły za to skorzystać z do-datkowego urlopu macierzyńskiego. Będzie on udzielany jednorazowo, bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego na pisemny wniosek pracownicy - składany w terminie nie krótszym niż siedem dni przed rozpoczęciem korzystania przez nią z tego dodatkowego urlopu. W 2010 i 2011 roku po urodzeniu jednego dziecka będzie do - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie - będzie do 2 tygodni dodatkowego wolnego, w 2012 i 2013 - do 4 tygodni, a w 2014 już 6 tygodni.

Później mama dziecka ma prawo do 3 lat urlopu wychowawczego, który trzeba wykorzystać do ukończenia przez dziecko 4 lat. Jest on jednak bezpłatny, ale wlicza się do stażu pracy (tylko osoby o niskich dochodach mogą starać się o specjalny zasiłek urlopowy w placówkach pomocy społecznej).

Jeśli mama wróci do pracy po urlopie macierzyńskim przysługują jej w czasie ośmiogodzinnego dnia pracy dwie przerwy po 45 minut na karmienie dziecka. Ma także w roku dwa dodat-kowe płatne dni wolne, tak zwanej opieki nad dzieckiem, aż do ukończenie przez nie 14 roku życia. Mama dziecka nie mającego 4 lat musi także wyrazić zgodę na wysyłanie jej w delegację, dodatkowe dyżury i prace po godzinach. Jeśli się nie zgadza, pracodawca nie może jej ich zlecić.

URLOP TEŻ DLA TATY

Od stycznia 2010 roku tydzień dodatkowego urlopu z racji urodzenia się dziecka będzie przysługiwał także świeżo upieczonym tatom. Ojciec będzie mógł wziąć wolne w dowolnym okresie w ciągu roku od dnia narodzin, ale jeśli go nie wykorzysta - urlop przepada. W 2010 roku będzie to dodatkowy tydzień wolnego, ale już 2011 roku – dwa tygodnie.

Obecnie ojcowie mają możliwość skorzystania z urlopu macierzyńskiego, ale tylko w sytuacji, gdy matka wykorzysta co najmniej 14 tygodni i zrezygnuje z pozostałej części urlopu. Wówczas to mężczyźni mogą przejąć na pozostały okres przysługującego mamom macierzyńskiego opiekę nad dzieckiem.