Płaca minimalna idzie w górę

Debata na temat podwyższenia najniższej krajowej ciągnęła się długo, jednak rząd ostatecznie podjął decyzję, że minimalna płaca od 1 stycznia wrośnie do 1500 złotych i będzie wyższa od obecnej o 114 złotych. Nie brakuje jednak krytyków, którzy twierdzą, że sytuacja najbiedniejszych niewiele się poprawi.

BARDZIEJ SPRAWIEDLIWIE

- Każdy wzrost płacy jest pożądany i dobrze, że zapadła taka, a nie inna decyzja. Nie jest prawdą, że wzrost płac skutkuje upadkiem firm. Wyższa pensja powoduje, że pracownicy czują się bardziej związani z firmą, a do tego są bardziej wydajni. Jeśli ktoś zarabia grosze, nie będzie zmotywowany do jak najlepszego wykonywania swoich obowiązków - mówi Waldemar Bartosz, przewodniczący świętokrzyskiej Solidarności.

Zwraca też uwagę na inną bardzo istotną kwestię, na którą bezpośredni wpływ ma podwyższenie płacy minimalnej. - W Polsce jest ogromne rozwarstwienie społeczne, obszar biedy się powiększa. Różnice między najbiedniejszymi a najwięcej zarabiającymi są gigantyczne. Podniesienie minimalnej pensji pozwoli przynajmniej w niewielkim stopniu tę różnicę zmniejszyć. Kwestia, o którą teraz walczymy, to powiązanie wzrostu płacy minimalnej ze wzrostem produktu krajowego brutto. Dążymy do tego, by najniższa płaca wynosiła 50 procent średniej krajowej i rosła wraz ze wzrostem gospodarczym, a nie zmieniała się na podstawie uzgodnień. Tak jest między innymi w wielu krajach „starej” Unii Europejskiej i takie jest też zalecenie Światowej Organizacji Pracy - dodaje.

TRUDNO OKREŚLIĆ, JAK BĘDZIE

Nie cichną jednak głosy, że wzrost najniższej krajowej nic nie da, a sami pracodawcy znajdą sposoby na to, by obchodzić przepisy, chociażby proponując elastyczne formy zatrudnienia. Jeszcze większą zmorą mogą się stać bardzo krytykowane ostatnio umowy-zlecenia czy umowy o dzieło, które nie zapewniają zatrudnionym stabilizacji, a zatrudnianie na pół lub trzy czwarte etatu, przy jednoczesnym zmuszaniu do pracy w pełnym wymiarze godzin może zdarzać się coraz częściej.

- Wiadomo, że pracodawca szuka możliwości obniżenia kosztów, a te wraz ze wzrostem pensji minimalnej rosną. Opinie w środowisku są podzielone. Część osób uważa, że podniesienie najniższej krajowej przyczyni się do wzrostu szarej strefy. Tak naprawdę trudno powiedzieć, jak zareagują na tę sytuację firmy. Wszyscy bardzo ostrożnie podchodzą do przyszłego roku i kolejnych lat. Sytuacja ekonomiczna jest na tyle trudna, że ciężko jest zaplanować coś z kilkuletnim wyprzedzeniem. Czy firmy będą zatrudniać, czy zwalniać to okaże się dopiero w przyszłym roku - wyjaśnia Tomasz Tworek, prezes Świętokrzyskiego Związku Pracodawców Prywatnych Lewiatan.

Wyższe świadczenia i ZUS

Wzrost najniższej krajowej ma wpływ na inne świadczenia pracownicze, na przykład:

* odprawa dla zwalnianych grupowo - maksymalnie przysługuje równowartość 15 pensji minimalnych, czyli 22,5 tysiąca złotych, o 1710 złotych więcej niż obecnie;

* dodatek za pracę w nocy - za każdą godzinę pracy płaci się o 20 procent więcej stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę;

* odszkodowanie dla ofiar mobbingu i dyskryminacji w pracy - nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie w kraju.

Ze wzrostem płacy minimalnej rosną też składki do ZUS. Odczują to najbardziej osoby, które rozpoczynają działalność gospodarczą i mają prawo do preferencyjnych składek. Dla nich podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne (z chorobowym) stanowi kwota nie niższa niż 30 procent minimalnego wynagrodzenia. Miesięcznie początkujący przedsiębiorcy zapłacą 10,15 złotych więcej, co rocznie daje 122 złote.